We wtorek 3. października w II Liceum Ogólnokształcącym w Gorzowie odbyły się prawybory. Głosowanie było tajne, w szkole nie było lekcji dotyczących programów partii, ani rozwieszania plakatów. Standardowa symulacja wyborów. Okazanie legitymacji lub dowodu, „odhaczenie” się na liście, i tak jak to bywa w prawdziwym lokalu wyborczym, schowanie się za kotarką i oddanie głosu. Na karteczkach nie widnieli lokalni kandydaci, tylko same komitety wyborcze. Jak opowiadali sami uczniowie, był to raczej poglądowy sondaż, a nie wybory konkretnych kandydatów.
Organizacją zajęli się uczniowie 4. klasy o profilu humanistycznym. Osoby, które wiążą swoją przyszłość z historią, politologią czy prawem. Wykonanie takiego projektu jest więc w kręgu ich zainteresowań. Przygotowali: spis uczniów i pracowników szkoły, stoły przykryte zielonym suknem, zaplombowane urny, karty do głosowania oraz zadbali o ustronne miejsca do oddania głosu.
Gorzowski ogólniak słynie z organizowania prawyborów od ponad dwudziestu lat(!). Obecni czterdziestolatkowie wspominają oddawanie głosów w liceum. Dodają, że ich decyzje bardzo często odbiegały od ówczesnych sondaży wyborczych. Głosowali według swojego nastoletniego serca, często zupełnie inaczej niż rodzice.
Wszystko byłoby w porządku, gdyby nie reakcja Ewy Rawy - lubuskiej kuratorki oświaty z nadania PiS, która „dopatrzyła się problemu” w zachowaniu szkoły (placówka organizuje prawybory od ponad dwóch dekad, niezależnie od tego kto jest u władzy). Na stronie kuratorium pojawił się komunikat „ostrzegawczy” przed organizowaniem prawyborów, a na gorzowskiej scenie edukacyjnej zapanowała patowa sytuacja.
Pojawił się efekt mrożący, mamy nadzieję, że tylko chwilowy. Okazuje się bowiem, że kolejne szkoły również planowały organizację prawyborów. Pismo sugeruje jednak, że takie wydarzenie uznać należy za agitację polityczną. W komunikacie czytamy: „za agitację wyborczą należy uznać organizację w szkole prawyborów, polegających m.in. na prezentacji uczniom programów partii politycznych, biorących udział w wyborach, i głosowaniu przez uczniów na te partie.”
O głos w sprawie zapytaliśmy prof. Marcina Matczaka - prawnika, radcę prawnego, profesora nauk społecznych i wykładowcę na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Przypominamy, że prof. Matczak jest absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego w Gorzowie Wlkp., w którym mają odbyć się prawybory już 10 października.
"Kuratorka nie ma absolutnie racji. Poniżej przytaczam definicję agitacji wyborczej z Kodeksu wyborczego" – krótko stwierdził prof. Marcin Matczak i przywołuje treść Art. 105 Kodeksu wyborczego
Art. 105. [Definicja agitacji wyborczej i termin jej rozpoczęcia]
§ 1. Agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób, w tym w szczególności do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego.
§ 2. Agitację wyborczą można prowadzić od dnia przyjęcia przez właściwy organ zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego na zasadach, w formach i w miejscach, określonych przepisami kodeksu.
"Zwracam uwagę na słowa: „nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób”. Samo pokazanie w szkole wszystkich programów wyborczych nie jest absolutnie agitacją - agitacją byłoby przekonywanie, że jeden jest lepszy niż drugi oraz mówienie „głosuj na partię X”. Także ogłaszanie wyników prawyborów nie jest agitacją, bo nie nakłania do głosowania na konkretną partię, a to jest cecha definicyjna agitacji" – podsumowuje prawnik.
W Kodeksie wyborczym nie ma też zapisów zabraniających organizacji prawyborów z udziałem uczniów, a za agitację „nie uznaje się prowadzonych przez szkołę zajęć z zakresu edukacji obywatelskiej polegającej na upowszechnianiu wśród uczniów wiedzy o prawach i obowiązkach obywateli, znaczeniu wyborów w funkcjonowaniu demokratycznego państwa prawnego oraz zasadach organizacji wyborów” czytamy w kodeksie.
Spoglądamy więc na stronę I Liceum Ogólnokształcącego, w którym mają się odbyć prawybory i tam czytamy m.in.:
„W ramach projektu edukacyjnego CEO – MŁODZI GŁOSUJĄ w naszej szkole [...] odbędą się wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2023,w symulacji mogą wziąć udział wszyscy uczniowie I LO.
„Młodzi głosują” to lekcja demokracji w praktyce, akcja edukacyjna i obywatelska, zachęcająca wyłącznie do udziału w wyborach. Będziemy pamiętać o przestrzeganiu neutralności politycznej i zakazie prowadzenia agitacji wyborczej […].
Cała społeczność uczniowska zyska okazję, by tak jak dorośli, oddać głos na startujące komitety i dać znać o swoich poglądach. Zachęcamy do porównania swoich poglądów –www.latarnikwyborczy.pl CEO, ale też do sięgnięcia po inne dostępne w Internecie.”
„Wydarzenie to ma na celu promować postawy pro obywatelskie oraz pokazać, jak działają wybory. Jeżeli nie jesteście zaznajomieni z tematami politycznymi i nie macie pojęcia na kogo głosować, odsyłamy Was do testu poglądów politycznych, możecie też skorzystać z innych, które musicie już znaleźć sami (my nic nie narzucamy). Pamiętajcie, KTO NIE GŁOSUJE TEŻ GŁOSUJE.”
Nigdzie ani słowa o agitacji. Nie wspomniano również nazwy żadnej partii politycznej. Co w takim razie wywołało reakcję Pani kuratorki? Mamy nadzieję, że chodziło o troskę, aby nikt nie złamał zapisów Kodeksu wyborczego. Choć niektórzy uważają, że chodziło o wynik prawyborów w którym licealiści wydali surową ocenę Prawu i Sprawiedliwości? Przypomnijmy więc jak głosowali uczniowie II LO w Gorzowie.
Wyniki prawyborów w II LO w Gorzowie:
1. Koalicja Obywatelska - 46,3% (243 głosy)
2. Nowa Lewica - 18,8% (99 głosów)
3. Konfederacja - 10,3% (54 głosy)
4. Trzecia Droga - 9,9% (52 głosy)
5. Prawo i Sprawiedliwość - 6,8% (36 głosów)
6. Bezpartyjni Samorządowcy - 3,3% (19 głosów)
Głosy nieważne: 22
Uczniowie, chociaż po części, postanowili spróbować jak to jest oddać głos. Jak to jest wybrać kogoś według swoich poglądów. Chcieli zachować się odpowiedzialnie i dojrzale. Jednak, jak to często bywa, osoby dorosłe potrafią rozczarować… Zamiast traktować młodzież jako osoby trzeźwo myślące, oczytane, wykształcone sprowadzają je do swoich partyjnych wojenek. Jednocześnie odbierając godność i poszanowanie argumentem: „ech, to tylko dzieci. Co oni wiedzą?”. Oni wiedzą. Więcej niż nam się wydaje.
Dziękujemy że jesteś z nami
Napisz komentarz
Komentarze